Stomatologia zachowawcza
Czym jest? Co wchodzi w jej skład?
Próchnicą zębów nazywamy proces, w którym dochodzi do demineralizacji i rozkładu twardych tkanek zęba. Jednak próchnica nie powstanie bez sprzyjających jej okoliczności. Aby zaczęły się zmiany próchnicze muszą zaistnieć cztery czynniki jednocześnie, są to:
- bakterie próchnicowe,
- węglowodany (cukry),
- podatność zębów,
- upływ czasu.
Żaden z wymienionych wyżej czynników nie jest w stanie samodzielnie wywołać zmian próchniczych.
Bakterie próchnicowe – uczestniczą w powstawaniu płytki nazębnej (nie oczyszczana prawidłowo prowadzi również do powstawania kamienia nazębnego), inicjują proces próchnicowy poprzez wytwarzanie kwasu (głównie mlekowego) będącego produktem metabolizmu cukrów.
Węglowodany proste (cukry) – są metabolitem wytwarzanym przez bakterie; węglowodany występujące naturalnie w produktach nie powodują znaczących zmian, znacznie bardziej do powstawania próchnicy przyczyniają się cukry przetworzone, rafinowane, sztucznie dodawane do żywności. Najbardziej próchnicotwórcze są: glukoza, sacharoza oraz fruktoza. Skrobia w bardzo niewielkim stopniu wpływa na rozwój próchnicy. Zamienniki takie jak aspartam nie powodują próchnicy zębów.
Podatność zębów – podatność zębów na zmiany próchnicze jest cechą bardzo indywidualną i jest różna u różnych osób, mają na to wpływ predyspozycje genetyczne oraz warunki w jakich człowiek żyje. Dostarczanie odpowiednich dawek wapnia i fluoru w czasie ciąży i w okresie wzrostu dziecka ma ogromny wpływ na zmniejszenie podatności na próchnicę w życiu dziecka.
Czas – próchnica jest wynikiem wystąpienia powyższych trzech czynników w odpowiednio długim czasie; nawet wysokie spożycie cukru przy zębach podatnych na zmiany próchnicowe nie musi się nimi skończyć, jeżeli zęby będą dokładnie i często oczyszczane z resztek pokarmowych.
Rozwój próchnicy może być także powodowany przez zaburzenia w wydzielaniu śliny. Działa ona bakteriobójczo oraz częściowo wypłukuje resztki pokarmowe.